Usono: juĝa venko por junuloj en historia proceso pri la klimato

JANIE OSBORNE / NYT

15/08/2023

Lundon 14an de aŭgusto, Historia juĝa decido okazis en Usono. En Montano, juĝistino pravigis junulojn, kiuj akuzis la registarajn agentejojn de la Ŝtato, ke ĝi malobservas la Konstitucion, subtenante la industriojn pri fosiliaj energioj. Tio estas grava venko favore al la klimato.

La senprecedenca decido plenigas cent paĝojn, sed resumiĝas en frazo: « La plendantoj havas fundamentan konstitucian rajton al medio pura kaj sana ». Tiel la juĝistino de Montano, Kathy Seeley, pravigas sian pozicion.

Origine de tiu decido, troviĝas 16 plendintoj, aĝaj de 5 ĝis 22-jaraj.

Dum la proceso, ili rakontis kiel la klimata varmiĝo damaĝas ilian vivon, ilian mensan kaj fizikan sanon: someroj pli kaj pli varmaj, ripetinta sekeco, neĝkovrilo malpli kaj malpli dika dum vintro…. Kulpas pri tio, laŭ ili, leĝo de Montano, kiu permesas al tiu Ŝtato atribui permesilojn al projektoj pri ekspluatado de fosiliaj energioj sen kalkuli la efikojn kontraŭ la klimato.

Tiu leĝo do estas juĝita kiel kontraŭ-konstitucia. Laŭ la akuzantoj, tiu grava venko estas salutataj de la ekologiistaj organizaĵoj. Tiuj ĉi esperas, ke tiu venko malfermos la vojon al similaj decidoj en la lando. Sed Montano, kiu estas la kvara produktanto de karbo en Usono, estas regata de la Respublikanoj. La ĝenerala prokuroro jam sciigis, ke ĝi intencas apelacii.    

https://www.rfi.fr/fr/am%C3%A9riques/20230815-%C3%A9tats-unis-victoire-judiciaire-pour-des-jeunes-dans-un-proc%C3%A8s-historique-sur-le-climat

https://www.youtube.com/watch?v=4NRgmsWI3IA

20/02/2023

Usono: malbona periodo por la ekologiistaj aktivuloj

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2023/02/usono-malbona-periodo-por-la-ekologiistaj-aktivuloj.html

10/09/2018

Usono:  miloj da manifestaciantoj en San-Francisko

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2018/09/usono-miloj-da-manifestaciantoj-en-san-francisko.html