08/12/2024
Nekredeble… Neniu vorto ekzistas por kvalifiki la fulman avancon de la opozicia koalicio – konsistiga de ribeluloj kaj islamistoj – en siria Nordo. En kelkaj tagoj, ĝi kaptis Alepon, la duan plej grandan urbon de Sirio, sekvata de Hama, kaj ties batalantoj direktiĝas nun al Homs en la momento, kiam tiu teksto estas skribita.
La mirego estas grandega, tiel pro la milita preparo de la opozicio kiel la politika esprimo de tiu koalicio, nome tiu de Haj’at Tahrir al-Ŝam (HTS), kiu akompanas la spektaklan kolapson de la lojalaj fortoj.
Nenio ŝajnas bremsi la avancon de tiu ribela koalicio, kiu reakiris centojn da blenditaj veturiloj, artileriaj materialoj, tunojn da municioj kaj armiloj, kiujn ĝi ne povis akiri en daŭro de 13 jaroj da konflikto : kontraŭaeraj misiloj, sistemo de aerdefendo, aviadiloj kaj helikopteroj.
La forfuĝo de la lojalistaj fortoj eksplikiĝas grandparte per foresto batali. De kvin jaroj, la reĝimo klamas venkon, dum la situacio de ĝia popola bazo kaj de la tuta lando neeviteble difektiĝas.
La mizero kunekzistas kun la riĉeco de la elitoj de la reĝimo. La zonoj sub ĝia kontrolo malpleniĝas, la Sirianoj fuĝas amase la koruptadon, la malriĉecon, la plena foresto de la servoj kaj la truditan militrekrutigon.
La popolo ne plu eltenas tiun situacion, kiu igas la landon nevivebla. La granda plimulto de la Sirianoj komprenis, ke tiom longe daŭros la reĝimo, reveno al normaleco neeblas. Tiu ekkonsciiĝo grandparte eksplikas la ribelon en la provinco Suejdo, okaziginta en aŭgusto 2023. Tiujn lastajn monatojn, batalantoj de la reĝimo provis fuĝi Sirion, kelkaj eĉ kunigante la ribelajn zonojn.
La soldatoj de Baŝar el-Asad estas naŭzitaj pro la malestimo de la reĝimo koncerne siajn mortintojn kaj militinvalidojn, kaj la plenan forlason de siaj familioj. Multaj ne plu volas morti por la « buĉisto de Damasko ».
Agonianta reĝimo
La situacio en Sirio estis ofte prezentita kiel « venko » de Asad. Fakte, la reĝimo kolapsas. La provo de rehabilito de la reĝimo, fare interalie de la Araba Ligo, produktis nenian konkretan ŝanĝon. Fidela je ĝiaj kutimoj, la reĝimo interpretas tamen tiujn agojn kiel venkojn.
La reĝimo daŭre blokas la revenon de milionoj da rifuĝintoj, amasigas la regionon per tunoj da drogo kaj sabotas la iniciativojn de proksimiĝo kondukitajn de Recep Tajip Erdogan kun la subteno de Vladimir Putin. Turkio ŝajne silente aprobis la nunan ofensivon de la opozicio.
Saiflanke, Rusio limigas siajn strebojn al aeraj bombadoj celantaj ĉefe la civilulojn, sen uzado de signifaj rimedoj por kontraŭi la ribelan avancon. Tio povus reflekti kreskantan malkontenton de Vladimir Putin kontraŭ Baŝar el-Asad. Eĉ Moskvo ŝajne laciĝas je la manovroj de la siria reĝimo. Koncerne Iranon, ĝia influo malfortiĝas post gravaj perdoj suferitaj de siaj milicoj pro la antaŭnelongaj israelaj ofensivoj.
Dum la nokto de la 5a de decembro, la konkero de Hama fare de la ribeloj okazigis scenojn da ĝojo. La loĝantoj celebris sur la stratoj, aklamante la batalantojn, nun rigardatajn kiel heroojn. Tiu liberigo estas historia evento, atendata de 1982, kiam Hafez el-Asad masakris 30 000 loĝantojn de Hama. La sinteno de la batalantoj kaj la politikaj paroloj de la opoziciaj fortoj donis esperon al la popolo, kio eksplikas la ĝojon esprimitan sur la stratoj de Hama. Notintas, ke nenia eksceso kontraŭ civiluloj estis menciita post ĝia liberigo, kaj la politikaj trankviligaj paroladoj de HTC surprizis multajn Sirianojn. La grupo adresis mesaĝojn al ĉiuj komunumoj de la lando – kristanoj, kurdoj, Armenianoj, druzoj kaj eĉ alavitoj -, asertante : « Sirio apartenas al ĉiuj Sirianoj ». Ni estas tie por liberigi kaj protekti vin. »
Tiu evoluo de HTC, antaŭe aliĝinta al Al-Kaida, lasas multaj Sirianojn skeptikaj. Ĝia gvidanto, Abu Mohammad al-Jolani, sin prezentas kiel grava strategiisto, kapabla trankviligi la Okcidentulojn, batalanta la internacian ĝihadismon, samtempe dissendante naciisman inkluzivan paroladon, kaj organizante neatenditan militan ofensivon.
Ĉu geopolitika « miraklo »
Laŭ la logiko de la reĝimo, Sirio ne postvivu sen Asad. La famkonata slogano « jen Asad, jen ni bruligas la landon », svingita de la por-Asaduloj dum la printempo 2011, memorigas la fanatikan frenezon de Kadafi aŭ Sadam Husejn.
Tia scenaro povus konduki al perforta akiro de Damasko, pligravigante detruadon kaj malstabilecon. Tamen, ĝi ankaŭ plifortigus la politikan pozicion de la fortoj sur la tereno, interalie de la HTC.
La espero situiĝas en « palaca revolucio », kiu povus ebligi negocian transiron, konforme kun la rezolucio 3354 de UN de 2015. Sed ĉu restas saĝaj figuroj en la ĉirkaŭaĵo de Asad kapablaj savi tion, kio plu povas esti savitaj ?
Por garantii inkluzivan Sirion, la malsamaj konsistaĵoj de la siria socio aliĝu al la ofensivo. Dum la liberigo de Alepo, la druzaj religiaj ĉefoj subtenis la opozicion, reasertante la rajtojn de la Sirianoj al libereco kaj digneco. Post la liberigo de Hama, Saleh Moslim, prezidanto de la Partio de la demokratia Unuiĝo (PYD), proponis dialogon kun HTC por konstrui Sirion por ĉiuj. Tiuj aliĝoj plifortigas la ideon de inkluziva estonta regsistemo.
Tamen, la konkero de Damasko per armiloj plu estas riskita. La ĉefurbo estas ĉirkaŭita de fortoj fidelaj al la reĝimo, interalie la 4a divizio direktita de Maher el-Asad, frato de la prezidento onidire sangosoifa, kaj la iranaj ŝijaismaj milicoj de la Hizbulaho.
Plu restas la vojo de geopolitika « miraklo », en kiu la okcidentaj potencoj subtenus ribelon interne de la reĝimo por instali transiran registaron, kiel antaŭviditan de la UN-a rezolucio 2254, efektivigante premon al la irana reĝimo, ke ĝi ne intervenu en la politikan ŝanĝon.
Laŭ Firas KONTAR
Siria oponanto kaj verkisto. Lasta verko : « Sirio, la neebla revolucio » (Aldeïa, 2023).
1-a de januaro 2017: Rekviemo por Sirio (kronologio)
http://neniammilitointerni.over-blog.com/2017/01/1-a-de-januaro-2017-rekviemo-por-sirio.html
18/11/2023
Sirio: Francio lanĉas internacian arestmandaton kontraŭ Baŝar Al-Asad pro la kemiaj atakoj de 2013
01/10/2023
Sirio: manifestacioj en la sudo, la virinoj ĉe la unua linio
15/09/2023
Sirio: tri personoj estis vunditaj dum manifestacio kontraŭ la reĝimo sude de la lando
07/02/2017
Sirio: amasaj pendumadoj en la malliberejo de Sednaja