09/04/2021

Tiujn lastajn tagojn, subitaj riveraltiĝoj kaŭzitaj de la tropika ciklono Seroja, semis kaoson inter la indonezia insulo de Floreso kaj Orienta Timoro, instigante milojn da personoj serĉi rifuĝejon en la akceptejoj.

Almenaŭ 120 personoj mortis, kaj dekoj da aliaj plu estas malaperintaj en inundoj kaj terglitoj kaŭzitaj de la tropika ciklono Seroja en Indonezio kaj Orienta Timoro, laŭ la lasta bilanco anoncita pasintan mardon.  

La "Indonezia centro pri administrado de la katastrofoj" anoncis la morton de 86 personoj en pluraj insuloj proksime de Orienta Timoro, kie ankaŭ 34 mortintoj estis censitaj. La bilanco estas finfine malpli grava ol tiu, kiu estis anoncita pli frue.

En Indonezio, la savantoj luktis, provante retrovi pli ol 70 malaperintajn personojn, uzante kelkfoje ŝovelilojn por detiri la rompitaĵojn amasigitajn dum la pasado de la ciklono.

Tiujn lastajn tagojn, la torentaj pluvoj estigis subitajn riveraltiĝojn kaj terglitojn, kunportante kelkfoje domojn. Pli ol 10 000 personoj rifuĝis en evakuejoj.

Multaj domoj, vojoj kaj pontoj estis kovritaj per koto kaj elradikigitaj arboj, kio implikas la laboron de la savantoj, kiuj provis atingi la plej tuŝatajn zonojn.

Terglitojn faciligas la senarbarigo

«En la venontaj tagoj, ni riskas plu sperti ekstreman meteologion» pro la ciklono, deklaris la porparolanto de la "Indonezia Agentejo pri administrado de la katastrofoj", Raditya Jati.

La terglitoj kaj la subitaj riveraltiĝoj kutimas en la indonezia arkipelago, interalie dum la pluvsezono. Sed la medidefendantoj substrekas, ke la senarbarigo favoras tiujn katastrofojn.

La tempesto antaŭiras nun direkte al la okcidenta marbordo de Aŭstralio.    

En januaro, 40 Indonezianoj mortis dum inundoj, kiuj tuŝis la urbon Sumedang, okcidente de Javo. La "Nacia Agentejo pri administrado de la katastrofoj" opinias, ke 125 milionoj da Indonezianoj, t.e duono el la loĝantaro de la arkipelago, vivas en regionoj, kiuj ofte suferas pri terglitoj.  

https://www.lemonde.fr/international/article/2021/04/06/plus-de-150-morts-dans-les-inondations-en-indonesie-et-au-timor-oriental_6075676_3210.html

https://www.youtube.com/watch?v=jcLSgJWGpJc

18/02/2020

Suda Sumatro: du insuloj estis definitive englutitaj de la akvoj

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2020/02/suda-sumatro-du-insuloj-estis-definitive-englutitaj-de-la-akvoj.html

04/04/2021

En 2018, unu el la lastaj pra-arbaroj de Eŭropo estis kore de fortaj streĉoj inter Pollando kaj Eŭropa Unio. Pasintan marton, la pola konservativa registaro decidis tamen permesi novan dehakadon. 

«Varmvestita en peltomantelo», la gvidisto Lukasz Synowiecki malfermas larĝan pordon el ligno, kiu gardas la protektitan rezervejon de la arbaro de Bialowieza, rakontas la RTBF.

Tiu Polo kvardekjaraĝa eksplikis al la belga mediato, ke tiu arbaro «neniam spertis senarbarigon, kaj ke neniu homo plantis arbon de post la fino de la glacia erao, 12 000 jarojn antaŭe», kio faras de ĝi «unu el la lastaj pra-arbaroj de Eŭropo».

Bialowieza estis kore de fortaj streĉoj inter Pollando kaj Eŭropa Unio en 2018, memorigas la RTBF. Kaj la scenaro povus ripetiĝi: pasintan marton, la pola konservativa registaro permesis novan dehakadon en la pra-arbaro, «kiu devas komenciĝi en septembro». «La arbarekspluatado en Bialowieza daŭras de antaŭ 100 jaroj, de post la akiro de la pola sendependeco, pravigas la polaj arbaraj servoj al la belga mediato».

En 2016, grava dehakado okazis, «oficiale por haltigi la progreson de ksilofagaj insektoj», memorigas la RTBF. Ili estis interrompitaj sub la premo de la Eŭropa Kortumo pri Justico, kiu minacis Pollandon pri monpuno po ĝis 100 000 eŭroj tage. 

«Dehaki arbojn pli ol cent jaraĝaj»          

La biologo Adam Bohdan, «arda defendanto de la arbaro de Bialowieza» eksplikis al la mediato, ke la nova antaŭvidita dehakado «estas malpli kontestita», ĉar ĝia amplekso «estas malpli grava». Sed laŭ li, la permeso de dehakado subskribita de la ministrejo pri Medio metas plurajn problemojn, inter kiuj «la ebleco dehaki arbojn pli ol cent jaraĝaj», kaj limigo de la dehaka periodo al nur tri monatoj.

Kiel li eksplikis al la RTBF, la arbaro de Bialowieza «jam suferas tre serioze pri la klimata ŝanĝiĝo»:

«Mi opinias, ke pli malfortigi ĝin intervenante kaj dehakante arbojn, tute ne estas necese».            

https://www.courrierinternational.com/article/environnement-en-pologne-la-foret-primaire-de-bialowieza-nouveau-menacee?utm_medium=Social&utm_source=Twitter&Echobox=1617471698

https://www.youtube.com/watch?v=7GY_3r1qd_8

05/08/2017

Pollando: Varsovio daŭrigas la senarbarigon en Bialowieza

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2017/08/pollando-varsovio-daurigas-la-senarbarigon-en-bialowieza.html

23/03/2021

Bildo: La inundoj en Aŭstralio kaŭzas novajn maltrankviliĝojn koncerne la efikojn de la klimata ŝanĝiĝo. 

Plu pluvis lundon, sud-oriente de Aŭstralio, inkluzive de Sidnejo, kie baraĵo superbordiĝis. La lernejoj estis fermitaj, zonoj evakuitaj kaj la loĝantoj instigataj al evakuado.

Sud-oriento de Aŭstralio spertas la plej gravajn inundojn de antaŭ duon-jarcento. Lundon 22an de marto, la regiono plu suferis pri diluvaj pluvoj, kiuj pligravigas la situacion koncerne la inundojn, trudante milojn da personoj evakuadi.

Multaj areoj de Novsudkimria marbordo, la plej loĝigita Ŝtato de la lando, estas inunditaj inkluzive de la kvartaloj de Sidnejo, kiuj ne spertis tiel akvo-leviĝon de antaŭ jardekoj.

La lernejoj estis fermitaj, zonoj evakuitaj kaj la loĝantoj instigataj restadi hejme post tiuj historiaj akvo-leviĝoj.

Ok milionoj da loĝantoj estis instigataj eviti moviĝojn kaj labori hejme, se eblas. Pli ol 200 lernejoj estis fermitaj. Kelkaj zonoj kalkulis 250 milimetrojn da pluvo en daŭro de 24 horoj.     

La urĝaj servoj ricevis almenaŭ 8 800 helpalvokojn de post la komenciĝo de la krizo kaj helpis centojn da personoj.  

Baraĵoj superbordiĝas en Sidnejo 

Mid North Coast, norde de Sidnejo, estas la plej tuŝata. Ĉirkaŭ Sidnejo, en la valo de Hawkesbury-Nepean, la riveregoj ŝajne atingos nivelojn neniam viditajn de post 1961. Almonte,  la baraĵo de Warragamba, kiu provizas la ĉefan kvanton de trinkebla akvo al Sidnejo, komencis superbordiĝi sabaton post-tagmeze.    

En kelkaj zonoj, loĝantoj ricevis permeson reveni hejmen okaze de akvoretiriĝo. La meteologia buroo anoncis, ke lundon la kondiĉoj plu restas malfacilaj kaj esperas, ke la situacio pliboniĝos dum la venonta semajno.

La kontrasto estas granda kun la fino de la jaro 2019, kiam tiu regiono suferis senprecedencajn arbarajn fajrojn, kaj limigojn de akvo pro longa periodo de sekeco. La esploristoj avertis, ke Aŭstralio sendube alfrontiĝos ekstremajn meteologiajn fenomenojn pro la klimata varmiĝo.  

https://www.france24.com/fr/asie-pacifique/20210322-australie-des-inondations-record-poussent-%C3%A0-l-%C3%A9vacuation-de-milliers-de-personnes

https://www.youtube.com/watch?v=ll5H1C4HXe0&t=15s

31/07/2020

Aŭstralio: 3 miliardoj da bestoj estis tuŝataj de la arbaraj incendioj de 2019-2020

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2020/07/australio-3-miliardoj-da-bestoj-estis-tusataj-de-la-arbaraj-incendioj-de-2019-2020.html

13/02/2021

Vendredon 12an de februaro, la brita Ĉefkortumo permesis al dekoj da miloj da Niĝerianoj persekuti la petrol-giganton Shell en Unuiĝinta Reĝlando pro la damaĝoj kontraŭ la medio per nafto-ellasiĝoj. La Niĝera Delto estas la plej grava areo en Afriko por la aktivecoj de la petrol-kompanioj.

Sume, 42 500 vilaĝanoj de la Niĝera Delto plendis ĉe la brita Ĉefkortumo cele al kondamno de la giganto Shell pro ĝia petrol-ekspluatado sen respekte de la medio. Ili akuzas la multnacian petrol-kompanion, ke ĝi poluadas ilian teron. Kaŭze de tio, fiŝkaptado kaj agrikulturo ne plu eblas.

Ilia plendo estis akceptita, ĉar la plej alta jurisdikcio kontraŭdiras du antaŭajn decidojn de londonaj tribunaloj, kiuj rifuzis okupiĝi pri la afero. Sed la Ĉefkortumo mencias interalie la «vertikalan strukturon de la grupo», registrita en Unuiĝinta Reĝlando.

La eventuala juĝo de la Ĉefkortumo povus malfermi vojon al monkompensoj, trudi Shell purigi la grundojn, kaj krome marki «gravan ŝanĝon koncerne la respondecon de la multnaciaj entreprenoj», kiel substrekas la advokataro Leigh Day, kiu defendas la plendantojn.         

Siaflanke, Shell ne agnoskas sian kulpecon kaj eksplikas, ke tiuj petrol-likadojn kaŭzas «ŝteloj de petrolo, kontraŭleĝa rafinado kaj saboto de naftodukto» fare de lokaj komunumoj. La petrol-kompanio kvalifas la ĵuĝon de la brita Ĉefkortumo «seniluziiga decido».

Ĉeestanta en Niĝerio da antaŭ 60 jaroj, Shell estis ĵus kondamnita fine de januaro kompensi niĝerianajn farmistojn, ĉar ĝi poluadis la grundon de iliaj vilaĝoj. Ĉi-foje, fare de la nederlanda justico. (Vidu artikolo ĉi-sube) 

https://www.rfi.fr/fr/%C3%A9conomie/20210213-shell-peut-%C3%AAtre-poursuivi-au-royaume-uni-par-des-villageois-nig%C3%A9rians-pour-fuites-de-p%C3%A9trole

https://www.youtube.com/watch?v=EXSFHu1S1EY

02/02/2021

Nafto-poluado en la Niĝera Delto : SHELL estas kondamnita pro sia manko de viglecatento

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2021/02/nafto-poluado-en-la-nigera-delto-shell-estas-kondamnita-pro-sia-manko-de-viglecatento.html

02/02/2021

Tio estas « historia » juĝo, laŭ la asocio La Teramikoj. Pli ol 10 jarojn post la komenco de proceduro kontraŭ la petrol-giganto pro poluado en la Niĝera Delto, tiu ĉi estis kondamnita de la Apelacia kortumo de Hago. Laŭ tiu juĝo, Shell kulpas pri la ellasiĝoj de nafto, kiuj damaĝis la terojn de agrikulturistoj. Laŭ la NRO, «por la unua fojo, tribunalo konsideras, ke multnacia entrepreno kulpas pri manko de viglecatento eksterlande».

Pli ol 13 jarojn post la komenco de la proceduroj, Shell ĵus estis kondamnita pro ellasiĝoj de nafto, kiuj grave poluadis tri vilaĝojn en la Niĝera Delto. La Apelacia kortumo de Hago juĝas, ke la niĝeria filio de la petrola giganto «kulpas pri la domaĝoj, kiuj rezultas de la elverŝadoj» de nafto en du el la koncernataj vilaĝoj. La entrepreno monkompensu tri el la kvar agrikulturistojn, kiuj plendis. La sumo estos pli poste precizigita. La ĉefentrepreno Royal Dutch Shell devos ekipi la koncernatan naftodukton en unu el la vilaĝoj «per sistemo, kiu ebligas detekti la likadojn tiel, ke la mediaj damaĝoj estu estontece limigitaj», menciis la juĝisto Sierd Schaafsma.

Laŭ Teramikoj-Nederlando, kiu plendis kune kun niĝeriaj agrikulturistoj, tiu juĝo estas «historia», ĉar «por la unua fojo, tribunalo konsideras, ke nederlanda multnacia entrepreno kulpas pro manko de viglecatento eksterlande». Kvankam Shell asertas de la komenco, ke tiuj likadoj estis kaŭzitaj de «sabotoj», la juĝisto tamen opiniis, ke la petrolkompanio «kulpas pro la fakto, ke ĝi ne interrompis la nafto-provizadon dum la tago, kiam la evento okazis».

Dek jarojn da proceduro kaj evoluado en la kompreno de la kulpeco de la multnaciaj entreprenoj fronte al damaĝoj plenumintaj de siaj filioj estis necesaj por akiri tiun rezulton. Dum la unua instanco, la nederlanda justico deklaris, ke la ĉefentrepreno ne povas kulpi pri la eventualaj neglektoj de sia filio en Niĝerio. De tiam, pluraj leĝaroj estis adoptitaj aŭ estas kurantaj en Eŭropa Unio por agnoski tiun ligon kun la devo de viglecatenco.            

Tio estas «averto» por la multnaciaj entreprenoj 

En Nederlando, tia leĝaro estas limigita al la laboro de la infanoj. Laŭ Donald Pols, direktoro de Teramikoj-Nederlando, la juĝo do estas «averto por ĉiuj nederlandaj multnaciaj entreprenoj implikitaj en maljustaĵoj mondskale. La viktimoj de poluado de la medio, de akaparado de teroj aŭ ekspluatado havas nun pli da bonŝancon gajni juran batalon kontraŭ la koncernataj entreprenoj».       

Tio interalie malfermas la vojon al pli favoraj juĝoj al la multnombraj viktimoj de tiuj poluadoj, kiuj faris procesojn kontraŭ Shell ĉe la tribunaloj nederlandaj kaj britaj.  

Tiuj ĉi gajnis en pluraj aferoj kontraŭ la kompanio sed danke al diversaj apelacioj, Shell tre malofte pagis la petitajn monkompensojn. Dum tiu tempo, la Niĝera Delto plu estas ege poluata kaj la naftoverŝoj daŭras. La plej grava lando produktisto de petrolo en Afriko eksportas du milionojn da bareloj ĉiutage.     

https://www.novethic.fr/actualite/environnement/pollution/isr-rse/pollution-petroliere-shell-condamne-par-un-tribunal-neerlandais-pour-son-manque-de-vigilance-dans-le-detroit-du-niger-149476.html

https://www.youtube.com/watch?v=_NxLooQPOMA

05/11/2015

Niĝerio : NROj denuncas Shell-n pri malrespekto al naturmedio

http://neniammilitointerni.over-blog.com/2015/11/nigerio-nroj-denuncas-shell-n-pri-malrespekto-al-naturmedio.html